Kadın Sağlığı, Doğum ve İnfertilite Klinik
Gebelik döneminde, her besin öğesine –proteinlere, vitaminlere, minerallere vb.-olan ihtiyacımız artar. Enerji, yani kalori ihtiyacı ile vitaminlerin ve minerallerin coğuna olan ihtiyaç, besin öğesine bağlı olarak, %10 – 50 oranında artar. C vitamini ve çinko ihtiyacı % 60 oranında, D vitamini ihtiyacı ise %100 oranında artar. Demir ihtiyacı en büyük artışı gösterir. Gebelik sırasında demir ihtiyacı %150 daha fazladır. Bu nedenle, beslenmemiz, üstün nitelikli, besleyici yiyecekleri doğru miktarlarda içermelidir.
Burada önerilen ilkeleri izleyen bir annenin rahat bir hamilelik geçirme, daha güçlü daha sağlıklı bir bebek doğurma ve eğer bebeğini emzirmek istiyorsa, ona bol miktarda, kaliteli anne sütü sağlama olasılığı daha fazla olacaktır.
Kadın-doğum hekimlerinin ve beslenme uzmanlarının çoğu, 11 ila 15 kg arasında kilo almanın, ortalama vücut ağırlığına ve boya sahip kadınların; çoğu için gebelik döneminde en uygun kilo artışı olduğunu kabul etmektedirler.
Gebelikten önce doktorunuz, kilonuzun normalden az olduğuna karar vermişse, gebelik döneminde bundan fazla kilo almanız gerekebilir. Gebelikten önce kilosu fazla olan kadınların ise sağlıklı, besleyici yiyecekler yemeleri ve rejim yapmaktan kaçınmaları gerekir. Kilo artışının ne kadar olması gerektiğini anlamak için doktorunuzla konuşun.
Gebeliğin ilk üç ayında kadınların çoğu ancak birkaç kilo alır; başka bir deyişle, kilo alımının çoğu son iki dönemde (4. ila 9. aylar arasında) gerçekleşir. Bu sürede kadınların çoğu ortalama olarak haftada yarım kilo alır.
Hangi sıklıkta ve ölçüde-günde 3 ana öğün mü, 5 ara öğün mü ya da ana yemek ve atıştırma bileşimi bir beslenme mi yediğiniz, beslendiğiniz sürece çok farketmez. Hamilelik öncesiyle karşılaştırılınca, vücudunuzun günlük enerji gereksinimi yaklaşık olarak 300 kalori artar (arka sayfadaki tablo'ya bakın). Gebeliğin ilk üç ayında, kaliteli ve besleyici yiyecekler yediğiniz sürece, aldığınız kalori miktarını değiştirmeniz gerekli değildir.
Bu tablo, yaşlarına bağlı olarak kadınların almaları gereken kalori miktarını göstermektedir. Gördüğünüz gibi, ortalama ağırlık ve boy 55 kg ve 163 cm olarak belirlenmiştir.
YAŞ |
AĞIRLIK (KG) |
BOY (CM) |
GEREKLİ KALORİ ALIMI |
ALIM ARALIĞI |
15-18 |
55 |
163 |
2100 |
1200-3000 |
19-22 |
55 |
163 |
2100 |
1700-2500 |
23-50 |
55 |
163 |
2000 |
1600-2400 |
Burada verilen kalori alım aralığı, yapı olarak ortalama kadından daha büyük ya da daha küçük olan kadınların yanı sıra, daha fazla ya da daha az enerji harcayan kadınların da kendi kalori alımlarını hesaplayabilmeleri ve sonra, gebelik döneminde gerekli olan fazladan +300 kaloriyi bu rakama eklemeleri amacıyla verilmiştir.
Aşağıdaki bilgiler, gebelik sırasında yiyeceklerinizi planlamanıza yardımcı olacaktır. Doktorunuzun önerileriyle birlikte bunları dikkatle uygulayın. Ayrıca, beslenme alışkanlıklarınızla ilgili sorularınız varsa, daima doktorunuza danışın.
Doktorunuz, size bir vitamin/mineral takviyesi reçete edebilir. Bu gerçekten yararlıdır ama sağlıklı ve dengeli beslenmeye devam etmelisiniz.
Doktorunuz başka türlü tavsiyede bulunmadığı sürece, yiyeceklerinize baharat, çeşni katabilirsiniz.
Hamileliğiniz süresince yeterli miktarda sıvı, özellikle de su içmeye dikkat edin.
Atıştırma isteği hissettiğinizde, taze ve çiğ sebzeler, taze meyveler, biraz kuruyemiş ya da kuru üzüm, birkaç kraker, bir dilim peynir gibi yiyecekleri seçin. Taze sebze ve meyveleri mutlaka iyice yıkayın. Şekerlemeler, kekler, hamur işleri ve diğer tatlılar doyurucudur ama çok az besleyici değere sahiptir; bunlardan uzak durun. Canınız çok istiyorsa ölçülü davranın.
Her gün aynı yiyecekleri yememeye gayret edin. Beslenmenize çeşitlilik katmanız, yiyecekleri daha çekici kılar ve gereksinim duyduğunuz besin öğelerinin daha çoğunu size sağlar.